بزرگداشت پرویز شفا

استاد و دوستم پرویز شفا، انسانی بسیار شریف و آزادی‌خواه بود. آن‌چه خود می‌نوشت یا ترجمه می‌کرد به انگیزه‌ی ترویج سینمای مردمی و مبارز و عدالت‌خواهانه بود. این نگاه به جهان سینما در عنوان تعدادی از کتاب‌هایش نیز آشکار است: «استعمار و ضد استعمار در سینما»، «سینما سلاح تئوریک»، «سینمای چریکی»، «سینمای آفریقا» و... از همان آغاز انتشار مجله‌ی «فیلم» به صورت ماهنامه در مرداد 1362 تا یک سال پیش از درگذشت‌اش مطالبی که برای‌مان می‌نوشت و ترجمه می‌کرد از همین دست بود. به شدت ضد آمریکا و سیاست‌مدارانش بود، تا حدی که گاهی به شوخی/ جدی برایش می‌نوشتم: «استاد، رادیکال‌ترین جناح جمهوری اسلامی هم موضع تند شما را نسبت به آمریکا ندارند، کمی کوتاه بیایید، لطفاً!» این یکی از آخرین نامه‌های اوست؛ نمونه‌ای تام و تمام از جهان‌بین و زندگی‌ روزمره‌اش:
آقای مهرابی عزیز
به دنبال ایمیل پیشین که در مورد فیلم‌ها اظهار لحیه کرده بودم، ضروری است که، فقط برای سرگرمی شما و خودم، بگویم که دیگر از هر چه فیلم‌های آمریکایی و اروپایی و ایرانی‌ و غیره و ذلک است خسته و کسل شده‌ام که بیشتر اوقات خود را صرف تماشای فیلم مستند می‌‌کنم که تا به حال ندیده گرفته بودم. البته تعداد معدودی فیلم داستانی هم پیدا می‌‌شود که انسان را به تفکر می‌‌اندازد در غیر این صورت صنعت سینمای همه جا به ویژه آمریکا فقط چون کارخانه سوسیس سازی کار می‌‌کند که سوسیس بیش‌تر به حلق مردم بچپاند و بس. آزادی فکر، تصوری است باطل که هنوز هم بعضی‌‌ها در خیال خود زنده نگه می‌‌دارند. من که در این جا شاهد هستم که تمام عوامل ارتباطی‌، اعم از روزنامه، تلویزیون، سینما، فقط برای این کار می‌‌کنند که جریان کتاب «۱۹۸۴» را واقعیت بخشند. در همه جا همین وضع بر قرار است. گه‌‌گاه، افرادی مثل الیور استون پیدا می‌‌شوند که فرصت می‌‌یابند دو کلمه حرف حساب بزنند و به زودی کار‌های آنان در طومار زمان پیچیده و از یاد می‌‌رود. اگر به یاد داشته باشید، زمانی‌ که کتاب «الیور استون» را در ایران به چاپ رساندم، در مقاله‌ای گفتم که قرار است مجموعه یک ساعتی‌ (ده قسمت) در مورد «تاریخ نا گفته آمریکا» در تلویزیون پخش کند که سرانجام پس از حدود ده سال این عمل جامعه پوشید و ما آن را دیدیم و هنوز هم دو یا سه‌ پخش دیگر باقی‌ مانده است. در این برنامه، او از پشت پرده سخن می‌‌گوید که واقعیت چه بوده و چه گونه عمل شده و به مردم چه گونه عرضه شده است. همه چیز "کشک" و "دروغ"، "کلک" است. 
مردم چون اجبار دارند که یک دوران زندگانی‌ را به هر ترتیبی شده سپری کنند و به هر خواری و زاری تن‌ می‌‌دهند که چند وقتی‌ خود را گول بزنند و به این خواری و زاری تداوم بخشند. همین فیلم «سی‌ دقیقه پس از نیمه شب» که تقریبا به دستور کاخ سفید و "سیا" ساخته شده است، از شکنجه به عنوان یکی از عوامل مهم برای اقرار گیری یاد می‌‌کند. سر و صدا‌ها از همه طرف بلند شده است که چنین نیست و با رفتار خوب می‌‌توان بهترین اعترافات را گرفت. این فقط خر کردن مردم خوش باور آمریکا است و بس. آمریکا شکنجه می‌‌کند ولی‌ در جهان ادعای آزادی انسان می‌‌کند که ‌یک شوخی‌ وقیح بیش‌تر نیست. اصولاً، هر کشوری که چنین ادعایی بکند برای پرده پوشی از وقاحت‌های درونی‌ خود است. همه این‌ها بستگی به قدرت تبلیغاتی آن کشور دارد که تا چه اندازه در جهان برد دارد و جهانگیر می‌‌شود.
با احترام، پرویز شفا
*
بزرگداشت این استاد ارجمند ساعت 4 بعدازظهر فردا (دوشنبه ۴ دی ۱۳۹۶) در سالن فلاحت‌پور دانشکده‌ سینما و تئاتر دانشگاه هنر (خیابان مفتح جنوبی، خیابان ورزنده) برگزار می‌شود.
https://www.facebook.com/massoud.mehrabi/posts/10204300668234068

Ferdosi Emrooz, No: 377

Ferdosi Emrooz, No: 377, September 20, 2017.

Ferdosi Emrooz, No: 382

Ferdosi Emrooz, No: 382, October 25, 2017.

A Letter from Dr. Houshang Kavousi

This is a personal but impotant letter about the way these scholars went through to teach their students, and open the world to the cineasts in Iran.

Parviz Shafa & Dr. Houshang Kavousi



Two genuine and very educated scholars. and fine human beings, who thought several generations of filmmakers during their lifetime. Iranian cinema owes a great deal to these two scholars.

Letter from Dr. Houshang Kavousi


Although this is a personal letter from Dr. Houshang Kavousi, the legendary film historian [1925-2013], it shows how he felt about Parviz Shafa as a colleague, scholar, and friend. Both are missed by so many.

حسن فیاد: انسانی‌ وارسته و والا

Hassan Fayyad, Asheghaneh Magazine, No. 390, October 2017.   http://www.asheghaneh.com/390/7.pdf

پرویز شفا؛ دوستی عزیزِ، استادی فرهیخته‌، انسانی بزرگوار


ناصر زراعتی -  رادیو زمانه: پرویز شفا انسانی بود نجیب و فروتن و بسیار مؤدب. در تمامِ دورانِ زندگی‌اش، هرگز اهلِ خودنمایی و هیاهو نبود. به یاد ندارم تن به مصاحبه با رسانه‌ای داده باشد. می‌گفت: «من اگر حرفی داشته باشم، در نوشته‌ها و ترجمه‌هایم زده‌ام. بقیه زیاده‌گویی است.»

پرویز شفا درگذشت.


به گزارش بانی فیلم، پرویز شفا استاد دانشگاه، تئوریسین سینما، نویسنده و مترجم مقالات سینمایى دار فانی را وداع گفت. مقالات و کتابهاى سینمایی او در دهه پنجاه در ایران جزو بهترین آثار در حوزه خود بودند. وی تحصیلکرده سینما در آمریکا و دانشگاه سن فرانسیسکو بود و پس از پایان تحصیلاتش به ایران بازگشت.او طی سال های اخیر در آمریکا سکونت داشت و در همین کشور نیز درگذشت. وی متولد سال ۱۳۱۷ بود.
از جمله ترجمه های سینمایی او می توان به «استعمار و ضد استعمار در سینما»، «فصلی در سینما و سینمای زمان»، «سینمای سوم»، «سینماسلاح تئوریک»، «زنده باد مکزیک»، «جنگ نیرویی که به ما معنا می دهد» و … اشاره کرد.
بانی فیلم درگذشت این چهره مطرح فرهنگی و هنری را صمیمانه به اهالی سینما و ادبیات تسلیت می گوید.

پرویز شفا «زنده» است

 

میدان:  پرویز شفا با همین کتاب‏‌هایش و با تاریی که آغاز کرد همواره زنده است، چراکه همچون رفیق‏ش سهراب شهید ثالث دو بالی بودند که در دو جهت، یک صدای راستین را خلق کردند. بالقوه‌‏گی ناشی از فیلم‌‏های شهید ثالث و کتا‌ب‌‏ها و نوشته‌‏های پرویز شفا تنها نوری است که در سیاهی سینمای ایران دیده می‌‏شود، نوری در انتظار رستگاری. و درست به‏‌همین خاطر بود که هردو در حاشیه، در غربت و در انزوا و در مهاجرت زیستند. بله پرویز شفا و سهراب شهید ثالث زنده‌اند
.

استاد پرویز شفا مترجم و پژوهشگر سینما درگذشت


سانیبا، مجله آنلاین [ ۲ شهریور ۱۳۹۶] 

استاد پرویز شفا، نویسنده، پژوهشگر و استاد دانشگاه از دنیای ما رفت

وی متولد ۱۳۱۷ مشهد بود. پس از پایان دبیرستان به ایالات متحده رفت و به تحصیل در زمینه سینما پرداخت. پس از تکمیل مطالعات خود در دانشگاه سن فرانسیسکو به ایران بازگشت و در دانشکده هنرهای دراماتیک تهران شروع به تدریس نمود. هم زمان شروع به نوشتن و ترجمه مقالات متعدد در مجلات سینمایی مختلف کرد. از استاد پرویز شفا تاکنون مقالات بی شمار و چندین کتاب منتشر شده است. وی در سال های گذشته مقیم آمریکا بود. یادش را گرامی می داریم.

پرویز شفا نویسنده و مترجم دهها مقاله و کتابِ سینمایی و اجتماعی وسیاسی از دنیایِ ما رفت



اخبار روز:  پرویز شفا استاد سینما، نویسنده و مترجم دهها مقاله و کتابِ سینمایی و اجتماعی/ سیاسی، انسانی بزرگوار، متعهد و شریف، سه شنبه شب، 22 ماهِ اوت، در بیمارستانی در نزدیکیِ شهرِ سانفرانسیسکوِ آمریکا، در هفتاد و نُه سالگی، از دنیایِ ما رفت.
پرویز شفا که به زبانِ انگلیسی تسلطی کم‌نظیر داشت، مقالات و کتاب‌های باارزشی از زبانِ انگلیسی به فارسی ترجمه کرده است درباره ی سینما و فیلمسازان شوروی (به‌ویژه ژیگا ورتوف، ایزین‌اشتاین و پودفکین)، سینمایِ پیشروِ کشورهایِ آمریکایِ لاتین، سینمایِ آفریقا، سینمایِ سیاسی، سینمایِ کشورهایِ عرب، فیلم‌هایِ ژان لوک گُدار، آلفرد هیچکاک، الیور استون و...
پرویز شفا انسانی بود نجیب و فروتن و بسیار مودب. خلوت گزیده ای بود پیوسته در کار مطالعه و ترجمه و نوشتن. هیچگاه تن به مصاحبه با رسانه ای نداد.
اکنون، متأسفانه، دیگر با ما نیست، اما ثمره ی نگاهش به جهان و انسان، حاصلِ زحمت هایش در خلوت و تنهایی، خوشبختانه در اختیارمان هست. هنوز هم می‌توانیم از آن انسانِ آگاه و بادانش، بیاموزیم.

پرویز شفا - ویکی‌پدیا


پرویز شفا - ویکی‌پدیا

Naser Zeraati Interview on VOA



Naser Zeraati's interview on Voice of America, September 30, 2017 [هشتم مهر ماه ۱۳۹۶].

پرویز شفا «زنده» است


 اردوان تراکمه:  پرویز شفا با پروژه ‏های تک ‏نفره، و عمد تا ترجمههایش، برای نخستین بار تاریخ‏ نگاری «سینمای سوم» را به شکلی نظام‏ مند وارد نقد فارسی کرد و در تلاش بود که با پروژه‏ های گوناگونی که در قالب مجموعه‏ کتاب‏ هایش عرضه می‏کرد نقشه‌ راهی را برای مخاطبانش خلق کند و سنتی از سینما پژوهی چپ را وارد نقد فارسی کند؛ سنتی که تا هم امروز بسیار فقیر است و هنوز بسیار وامدار پرویز شفا است، کسی که یک‌ تنه آغازگر این سنت بود.

ناصر زراعتی


ناصر زراعتی - مجله جوانان: "پرویز شفا که بر بسیاری از دوستانِ اهلِ سینما حقِ استادی دارد، انسانی بود بسیار مؤدب، آرام و فروتن. به یاد ندارم مصاحبه ای کرده باشد. میگفت حرفی اگر داشته باشم، در همین نوشته هایِ گاه به گاهی و ترجمه هایم زده ام. این اواخر، بیشترِ اوقاتش به مطالعه و فیلم دیدن میگذشت. در گفتگوهایِ تلفنیِ طولانیمان، مثلِ همیشه، می گفتیم و میشنیدیم و من از دانشِ او بهره مند میشدم.
اکنون که از دنیایِ ما رفته است، خوشبختانه آثارش در اختیارمان هست و میتوانیم همچنان از او بیاموزیم."

لینک مصاحبه با کلوبر روشا در ۴ بخش ترجمه پرویز شفا



Translation links of the interview with Glauber Rocha, founder of Brasil's Cinema Novo by Parviz Shafa:

ویژه نامه خاموشی پرویز شفا، محقق – مترجم و استاد سینما



ویژه نامه خاموشی پرویز شفا، محقق – مترجم و استاد سینما

سینمای آزاد: پرویز شفا محقق و مترجم و استاد سینما خاموش شد. ماه گذشته برای دوستداران سینمای راستین، دانشجویان سینما، دوستداران کتاب های تحقیقی سینما، ماه غم انگیزی بود، پرویز شفا در سانفرانسیسکو و دور از زادگاهش خاموش شد.

Oliver Stone America



Oliver Stone America.

Andisheh Pooya



Andisheh Pooya.

Cinema y New


Cinema y New, September 2017.  http://cinemayeno.com/index.aspx?fkeyid=&siteid=1&pageid=125&newsview=63584

Kayhan - London


 کیهانِ لندن: پرویز شفا یک نسل از بهترین و با استعداد‌ترین دانشجویان رشته سینما در ایران را آموزش داد که اینک در سراسر دنیا مشغول کار‌های سینمایی و هنری هستند.

My brother "Parviz Shafa"



My brother "Parviz Shafa" - Shahrvand, Canada, September 21, 2017.  http ://shahrvand.com/archives/88141

مجله فیلم - مهر ماه ۱۳۹۶ Monthly Film Magazine, September 2017




مجله فیلم - مهر ماه ۱۳۹۶
Monthly Film Magazine, September 2017

مجله فیلم - مهر ماه ۱۳۹۶ Monthly Film Magazine, September 2017


 
مجله فیلم - مهر ماه ۱۳۹۶
Monthly Film Magazine, September 2017

Iran Press News: یک استاد ایرانی برجسته سینما درگذشت


Iran Press News, September 3, 2017.

Kayhan - London

Kayhan - London.

پرویز شفا، استاد و رئیس دانشکده هنرهای دراماتیک، نویسنده و مترجم مقالات و کتاب‌های سینمایی و انسانی بافرهنگ و شریف که بر بسیاری از فیلمسازان و روزنامه‌نگاران و منتقدان سینمایی ایران حق استادی داشت، در سن ۷۹ سالگی، در نزدیکی‌ شهر سانفرانسیسکو چشم از جهان فرو بست.

Shahrvand - Canada

Shahrvand - Canada. http ://shahrvand.com/archives/88141

My brother "Parviz Shafa"

My brother "Parviz Shafa" - Payam Ashena, September 2017.

The Books...

Some of Parviz Shafa books.

My brother "Parviz Shafa"

My brother "Parviz Shafa" - Pezhvak Magazine, September 2017.

So Long Parviz Shafa. We Will Miss You Forever...

Parviz Shafa, an extraordinary human being left our world on August 22, 2017.

August 24, 1938 - August 22, 2017


The world lost a genuine human being on August 22, 2017.  Parviz Shafa, a scholar, university professor and a dedicated father and brother left our unfair world after a long battle with some health issues. He thought at the School of Dramatic Arts in Tehran, and later became the head of the same college. He wrote and translated numerous articles in various publications, and several books including: Viva Mexico, Cinema of the Time, A Chapter in Cinema, Guerrilla Cinema, Colonialism and Anti-Colonialism In Cinema, Cinema: A Theoretical Instrument, Cinema in Africa, Fascism in Cinema, Alfred Hitchcock's Vertigo, War is a force that gives us meaning, Oliver Stone's America.....He thought a generation of young and talented filmmakers living and working around the world. He will be missed forever.